1950’lerde her Norveçli yılda 200 litreden fazla süt içiyordu. Çoğu insanın diyetinde ana rollerden birine sahipti.
Bugün ortalama bir Norveçli yılda 80 litrenin biraz altında su alıyor.
Süte ne oldu? Daha doğrusu bize ne oldu?
NTNU’daki araştırmacılar, son altı ayda bunu açıklığa kavuşturmaya çalıştılar.
Sütün daha az popüler olmasının dört nedeni
– Tamamen dürüst olmak gerekirse: Disiplinlerarası Kültürel Çalışmalar Enstitüsü’nden doçent Marius Korsnes, net ve belirgin bir yanıt bulmanın kolay olmadığını söylüyor. Şu anda meslektaşı Martin Loeng ile konuyu araştırıyor ve şimdiye kadar elde ettikleri bulguların bazılarını paylaşıyor.
Gerçekten keskin düşüş 80’lerde ve 90’larda geldi.
– Norveç, dünyanın en büyük kişi başına süt tüketimlerinden birine sahipti. Ama birden alçalmaya başladı.
Korsnes, doymuş yağ korkusunun bir açıklama olduğunu söylüyor. 80’lerde doymuş yağın iyi olmadığına dair yeni bilgiler geldi. Ancak yağ korkusu tek başına düşüşü açıklayamaz.
– Ette ayrıca çok fazla doymuş yağ vardır. Bununla birlikte, et tüketimi giderek artmaktadır.
Korsnes’e göre, mevcut bilgilere rağmen, yetkililerin insanlardan yağlı sütü kısıtlamalarını istemesi uzun zaman aldı:
– Tarım ve ekonomi daha önemliydi. Yetkililer, Danimarka ve İsveç’ten 10-15 yıl sonra az yağlı sütün getirilmesini tavsiye ettiler.
Son yıllarda süt, birçok “trend diyetinde” kötü bir ün kazandı. Araştırmacılar bunun düşüşün başka bir nedeni olduğuna inanıyor.Pek çok bitkisel içeceğin tanıtılması da rol oynamış olabilir. Badem içeceği, yulaf içeceği ve soya içeceği gibi.
– Giderek daha fazla insan, kahvaltılık gevrekte normal süt veya bitki sütü kullanmanın fark etmediğini, tatlarının neredeyse aynı olduğunu söylüyor.
Ayrıca alkolsüz içecekler ve meyve suları sütün yerini giderek daha fazla almaya başladı.
Diğer bir açıklama da yeme alışkanlıklarımızın çok değişmiş olması.
-Norveçliler için süt, geleneksel olarak kahvaltı ve öğle yemeğinde yediğimiz ekmekle yakından bağlantılıdır. Öğle yemeğinde ekmek dilimleri sıcak yiyeceklerle değiştirildiğinde, süt yerini kaybediyor, diye açıklıyor Korsnes.
Yüzde 90’dan fazlasının buzdolabında bir süt ürünü var. Ama içme sütü tüketimi düşüyor. Bunun bir utanç olduğunu düşünüyoruz, diyor Ida Berg Hauge.
Melk.no Süt Ürünleri Bilgi Ofisi’nin direktörüdür ve insanların diyetlerine süt ürünlerini dahil etmeleri için çalışmaktadır. Hauge, sütün kalsiyum ve iyot gibi önemli besinler içerdiğine dikkat çekiyor.(nrk.no,Kristi Kringstad)